W środowisku emerytów i rencistów od dłuższego czasu trwają rozmowy o dalszych losach wspólnego funduszu socjalnego. Zarząd Oddziału ZNP dyskutował na ostatnim posiedzeniu nad stanowiskiem w tej sprawie i wnioskuje o zmianę obowiązującego regulaminu ZFŚS dla emerytów i rencistów. Poniżej prezentujemy stanowisko Zarządu, które zostało przekazane Burmistrzowi gminy. Zarząd Oddziału ZNP w Żmigrodzie na posiedzeniu w dniu 27 października 2010r. przyjął w powyższej sprawie następujące stanowisko:
- zachować scentralizowany fundusz dla emerytów i rencistów – byłych pracowników żmigrodzkiej oświaty gminnej;
- umożliwić zainteresowanym składanie w macierzystej placówce – do 10 grudnia roku poprzedniego – deklaracji o przystąpieniu lub rezygnacji ze wspólnych świadczeń;
- zmienić sposób obliczenia wysokości kwot przekazywanych przez placówki do wspólnego funduszu;
- wynegocjować i podpisać nową umowę o prowadzeniu przez wszystkie placówki wspólnej działalności socjalnej na rzecz emerytów i rencistów.
Proponujemy następującą procedurę wyliczania kwot przekazywanych przez placówki do części wspólnej ZFŚS:
- naliczanie funduszu odbywa się oddzielnie w każdej szkole, a tworzony jest on z czterech odpisów: na nauczycieli czynnych, na pracowników niepedagogicznych, na nauczycieli emerytów/rencistów oraz na emerytowanych lub przebywających na rencie pracowników administracji i obsługi;
- te cztery odpisy tworzą jeden zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w szkole/placówce;
- wszyscy uprawnieni mają prawo korzystać ze świadczeń socjalnych na jednakowych zasadach, z uwzględnieniem ich sytuacji ekonomicznej i życiowej;
- z wyliczonej kwoty zakładowego funduszu socjalnego wyodrębnia się środki na ustawowe świadczenia urlopowe dla nauczycieli oraz na wspólny fundusz mieszkaniowy;
- z pozostałej części środków wylicza się średnią, dzieląc daną kwotę przez liczbę wszystkich osób uprawnionych – czyli tych, dla których dokonano odpisu w danej placówce;
- do zasobów wspólnego funduszu przekazuje się kwotę będącą iloczynem wyliczonej średniej w danej placówce oraz liczby osób pozostających we wspólnym funduszu, bez względu na ich status.
- terminy przekazania środków na fundusz wspólny oraz zasady dokonywania korekt są identyczne z odpowiednimi uregulowaniami ustawowymi.
Uzasadnienie:
Na mocy art. 9 ustawy o ZSŚS pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie, która winna określać w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb wypowiedzenia lub rozwiązania tej umowy. Z kolei art. 53, ust. 4 ustawy Karta Nauczyciela zezwala organowi prowadzącemu na powołanie służby socjalnej do gospodarowania funduszem socjalnym.
Wspólny fundusz socjalny emerytów i rencistów funkcjonuje w naszej gminie od 1996 roku – wg regulaminu, który był już kilkakrotnie nowelizowany. Zawarta jest również stosowna umowa o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej. W ostatnim okresie pojawiły się skargi niektórych uprawnionych na wysokość i rodzaj otrzymywanych świadczeń. Z naszego rozeznania wynika, że nie wszystkie placówki partycypowały w tworzeniu zasobów wspólnego funduszu zgodnie z umową.
Działacze Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP przeprowadzili w m-cu październiku ankietę, z której wynika, że 62,3% ankietowanych chciałoby pozostać we wspólnym funduszu, 24,6% jest zainteresowanych korzystaniem ze świadczeń socjalnych w macierzystej placówce, a 13,2% nie ma zdania w tej sprawie. W odniesieniu do wszystkich emerytów i rencistów wyniki ankiety są następujące:
- uprawnionych razem jest 143 osób;
- ankietę wypełniło 114 osób;
- za wspólnym scentralizowanym funduszem opowiedziało się 71 osob;
- za rozdzieleniem funduszu na poszczególne placówki było 28 osób;
- opinii nie wyraziło 15 osób.
W tej sytuacji prezydium SEiR ZNP deklaruje dalszą pomoc w obsłudze wspólnego funduszu dla emerytów i rencistów, choć jest to duże obciążenie dla osób, które działają społecznie. Nie przewidujemy natomiast sytuacji, że osoby pozostajace poza wspólnym funduszem będą jednocześnie korzystały ze świadczeń wspólnych, nawet za dopłatą.
W kontekście dyskusji na ostatnim spotkaniu z dyrektorami placówek warto również zauważyć, że zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu socjalnego oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, a przyznawanie świadczeń z funduszu każdorazowo musi być dokonywane w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. Związkom zawodowym przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z roszczeniem o zwrot środków wydatkowanych niezgodnie z przepisami ustawy lub o przekazanie należnych środków na fundusz – czyli związki zawodowe mają prawo kontrolować wydatki z ZFŚS. Kto, będąc pracodawcą lub będąc odpowiedzialnym, w imieniu pracodawcy, za wykonywanie przepisów ustawy, nie wykonuje przepisów ustawy albo podejmuje działania niezgodne z przepisami ustawy, podlega karze grzywny, o której orzeka się na podstawie wystąpienia inspektora pracy. Społeczni inspektorzy pracy mają prawo kontrolować przestrzeganie przepisów prawa pracy w swoim zakładzie, w tym przestrzeganie przepisów dot. ZFŚS.
W związku z powyższym wnioskiem prosimy o podjęcie rozmów w przedmiotowej sprawie – w terminie, który pozwoli na podpisanie nowej umowy, naliczanie świadczeń i realizowanie postanowień zmodyfikowanego regulaminu od 1 stycznia 2011 roku.
Powyższe stanowisko ZNP zostało przekazane do Urzędu Miejskiego w Żmigrodzie w dniu 17 listopada 2010r.