Działając w trybie §53.1 STATUTU GMINY ŻMIGRÓD oraz realizując ustalenia podjęte na posiedzeniu Komisji Socjalnej w dniu 23.08.2011 r., jako radny gminny przedłożyłem Przewodniczącemu Rady Miejskiej w dniu 24 sierpnia 2011 r. projekt uchwały w sprawie zmiany uchwały Rady Miejskiej w Żmigrodzie Nr XXVI/170/09 z dnia 13 lutego 2009 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze dla nauczycieli zatrudnionych w jednostkach oświatowych, dla których organem prowadzącym jest Gmina Żmigród, wraz z uzasadnieniem. Kluczowe propozycje zmian sprowadzają się do zapisu:
1. w § 5.1 uchwały skreśla się słowa „za szczególne i wybitne”
2. w § 5.2 uchwały skreśla się słowa „posiadają wyróżniającą ocenę pracy i”
3. po § 5.4 uchwały dodaje się § 5.5 w brzmieniu:
„a) nagroda nie może być przyznana nauczycielowi, który posiada negatywną ocenę pracy,
b) przy równych z innymi nauczycielami osiągnięciach zawodowych, nagroda będzie w pierwszej kolejności przyznawana nauczycielom, którzy posiadają wyższą ocenę pracy.”
Jednocześnie załączyłem poniższe uzasadnienie:
Przedmiotowa nagroda przyznawana jest na podstawie Art. 49.1. ustawy Karta Nauczyciela, który stanowi, iż: “Tworzy się specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno -wychowawcze.”. Ustawodawca w przytoczonym przepisie nie użył przymiotnikowych określeń “szczególne” oraz “wybitne”. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, brak jest więc uzasadnienia i delegacji do ustalania przez Radę Miejską w Żmigrodzie dodatkowych barier, blokujących możliwość przyznania nagrody nauczycielom, którzy wykazuj¹ się osiągnięciami w pracy. Ustawa jest aktem prawnym hierarchicznie wyższym od aktów prawnych organów samorządu terytorialnego, co oznacza, że akty prawa miejscowego nie mogą być z ni¹ sprzeczne.
Ustawowe upoważnienie organu prowadzącego szkołę do ustalania kryteriów i trybu przyznawania nagród dla nauczycieli obejmuje kompetencję do wyznaczenia mierników służących za podstawę oceny oraz ustalenie porządku ich przyznawania rozumianego jako system działań uwzględniających ustaloną kolejność i hierarchię uzależnionych wzajemnie zdarzeń. Organ administracji wykonujący kompetencję prawodawczą nie jest upoważniony ani do regulowania tego, co zostało już ustawowo uregulowane w Karcie Nauczyciela, ani do wychodzenia poza zakres upoważnienia ustawowego. W szczególności brak jest podstawy prawnej do uzależniania możliwości przyznawania nagrody od posiadania oceny pracy, bowiem w prawie oświatowym ustawodawca wyraźnie wskazuje poszczególne przypadki, gdy taka ocena jest wymagana, a nie ma wśród nich nagrody dyrektora szkoły. Akty prawa miejscowego nie mogą ustanawiać norm prawnych mniej korzystnych od postanowień wynikających dla pracowników z przepisów ustaw.
Wskazać należy również, że uchwała w obecnym brzmieniu zawiera wewnętrzną sprzeczność logiczną, bowiem wymaga od nauczyciela spełnienia jedynie 5 kryteriów spośród wielu wymienionych w § 5.1., natomiast aby uzyskać wyróżniającą ocenę pracy, należy spełnić szerszy zakres wymagań, określony stosownym rozporządzeniem ministerialnym. Oznacza to, że praktyka i kolejność winna być – moim zdaniem – odwrotna, niż zawarto w uchwale. To właśnie kilkakrotne nagrodzenie nauczyciela za bieżące osiągnięcia w pracy jest istotną przesłanką do ustalenia mu najwyższej, wyróżniającej oceny pracy, a nie odwrotnie.
W mojej ocenie funkcjonowanie uchwały w obecnym kształcie działa demotywująco i jest tylko formalnym, biurokratycznym utrudnieniem. Proces ustalania oceny pracy jednego nauczyciela trwa ok. trzech miesięcy, a należałoby tej procedurze poddać wszystkich nauczycieli, którzy takie wnioski zgłoszą, co skutecznie zablokowałoby dyrektorom szkół możliwość podejmowanie innych, ważniejszych zadań. Nauczyciele w swej pracy zawodowej podlegają stałej kontroli lokalnego środowiska (zwłaszcza rodziców), a ponadto ich dorobek zawodowy – jak żadnej innej grupy pracowników – podlega permanentnej ocenie w formalnych ramach procedur awansu zawodowego. Ocena pracy nauczyciela może być też dokonana w każdym czasie na wniosek m.in. Organu Prowadzącego. Oznacza to, iż Organ może zawsze wnieść o dokonanie oceny pracy konkretnego nauczyciela, do którego ma zastrzeżenia.
Warto też zauważyć, że inne JST w zdecydowanej większości nie zawarły w swych regulaminach selekcyjnego wymogu posiadania oceny pracy przez nauczyciela kandydującego do nagrody dyrektora szkoły, co można sprawdzić pod adresem internetowym http://www.google.com/search?hl=pl&q=regulaminy+nagr%C3%B3d+dla+nauczycieli. Słusznie uświadamia Pan Burmistrz w piśmie z dnia 02.08.2011 r. kierowanym do ZO ZNP, że “… nagroda ma charakter uznaniowy …”, bowiem to właśnie od uznania dyrektora placówki winno zależeć, jakie konkretne osiągnięcia nauczycieli tej placówki zasługują na Jego nagrodę.
Proponowana nowelizacja uchwały nie rodzi żadnych dodatkowych skutków finansowych, a jej uchwalenie leży w interesie gminnej oświaty, dlatego przedstawiam ten projekt Wysokiej Radzie.
Teraz czekamy na reakcję Władz Gminy – ciekawe, czy zdążą do 14 października?
Uchwała zgłoszona przez ZNP została podjęta jednogłośnie w dniu 29.10.2011 i czeka na ogłoszenie w dzienniku urzędowym.